Op 1 april van dit jaar trad de aanbestedingswet 2012 in werking. Daarover valt veel te berichten en dat zal ik ook doen.
Ik maak een begin door iets te zeggen over de nieuwe aanpak van klachten. Die is in de Memorie van Toelichting van de wet beloofd. Die belofte heeft geresulteerd in (i) een nieuwe standaardklachtenafhandeling bij aanbestedingen en in (ii) een nieuwe mogelijkheid om de klacht voor te leggen aan een Commissie van Aanbestedingsexperts. Die geeft gezaghebbend advies. Gebaseerd op een deels schriftelijke procedure en na toepassing van hoor en wederhoor.
Er moet nogal wat gebeuren om de genoemde procedures in de praktijk aan de praat te krijgen. Aanbestedende diensten moeten klachtenmeldpunten inrichten. Een website waarop de adviezen worden gepubliceerd moet gemaakt. De Aanbestedingsexperts zijn net benoemd. Ze zullen tijd nodig hebben om een strategie te ontwikkelen die hun gezag voor de praktijk vestigt.
Vanuit SCHMDT zien we de ontwikkelingen met belangstelling tegemoet. Elk initiatief om tot een gestroomlijnder klachtenafhandeling en geschillenadvisering te komen is op het eerste gezicht welkom. Maar het is lang niet zeker dat het regelen van additionele procedures en instanties daaraan zal bijdragen. Vooral wanneer die geen verplichtende uitspraken kunnen geven.
De Nederlandse publieke aanbestedingen worden tot nu toe gekenmerkt door praktische en juridische stroefheid (wanneer we de rapporten van de Algemene Rekenkamer daarover mogen geloven). Het gaat om een taai probleem dat al geruime tijd bestaat en dat onder meer tot uitdrukking komt in aanmerkelijke aantallen gerechtelijke procedures en uitspraken.
De nieuwe klachtenmeldpunten en de Commissie van Aanbestedingsexperts zijn extra. Ze verschijnen naast de procedures die al bestaan en die druk worden gebruikt (voornamelijk: kort geding- en bodemprocedures, die soms tot prejudiciële vragen leiden). De kans bestaat dat het allemaal nog onoverzichtelijker wordt dan het al is.
Maar er is ook een andere, meer positieve mogelijkheid. De nieuwe klachtenprocedures vragen voor zover nu valt te overzien weinig of zelfs heemaal geen investeringen van de kant van de klager. Dat is vermoedelijk gebeurd opdat het aanbestedingsrecht beter gaat werken voor met name midden- en kleinbedrijf (SMEs). Of dat gaat lukken zal afhangen van de Commissie van Aanbestedingsexperts. We kunnen dat in dit stadium nog niet te overzien.
We houden de ontwikkelingen voor u in de gaten en zijn natuurlijk steeds bereid er desgewenst over adviseren.